Als je ziek bent, dan heb je vaak weinig zekerheid. Je weet als zieke werknemer niet hoelang het duurt tot je hersteld bent en of je wel helemaal zult herstellen. Of je je oude werk kunt blijven uitvoeren of dat je tijdelijk ander werk moet gaan uitvoeren, enz. En of je bij je oude werkgever kunt re-integreren of misschien bij een andere werkgever. En wanneer welke stukken opgesteld moeten worden met de bedrijfsarts of je werkgever.
Ik merk dat een zieke werknemer het toch fijn vinden om een stappenplan te krijgen, zodat ze van tevoren in ieder geval duidelijkheid krijgen over hun re-integratieplichten. Hierin staat dan wat ze moeten doen en wanneer ze dat moeten doen. Daarom heb ik dit artikel geschreven, maar ik begeleid je als zieke werknemer hierin natuurlijk ook stap voor stap in mijn praktijk.
Als je je hebt ziekgemeld bij je werkgever, dan word je als werknemer opgeroepen door een bedrijfsarts. Voor het gemak schrijf ik over een hij, maar het kan uiteraard net zo goed een vrouwelijke bedrijfsarts zijn. Maar je hoeft niet te wachten totdat je al ziek bent om met een bedrijfsarts te praten. Veel bedrijfsartsen hebben een open spreekuur, waar je dan al je zorgen om je gezondheid kunt bespreken. Voorkomen is tenslotte beter dan genezen.
1 Wat is een bedrijfsarts en wat doet hij?
Een bedrijfsarts speelt een belangrijke rol tijdens je ziekte en je re-integratie. Hij is een arts, een medisch specialist. In zijn rol als bedrijfsarts moet hij je begeleiden naar een goede terugkeer naar je werk (of ander passend werk) en hiervoor heeft hij medische informatie nodig van de artsen die jou behandelen. Vanwege een tekort aan bedrijfsartsen, kan het zijn dat je in eerste instantie geen contact hebt met een bedrijfsarts, maar met een zogenaamd praktijkondersteuner bedrijfsarts (of triagist). Deze praktijkondersteuner is geen arts, maar heeft wel een op de taak gerichte opleiding.
Hij is een soort praktijkondersteuner die je ook bij de huisarts al kent. Hij stelt gerichte vragen om een inschatting te krijgen van de ernst van je ziekte en dit wordt dan overlegd en doorgegeven aan de bedrijfsarts. Als je contact zou hebben met een bedrijfsondersteuner, dan staat dit duidelijk beschreven in de uitnodigingsbrief die je krijgt. Voor jou verandert er niets, je moet gewoon dezelfde informatie verschaffen als je normaliter aan de bedrijfsarts zou geven.
Als je naar verwachting langere tijd ziek zult blijven, dan zullen de volgende fases doorlopen moeten worden. De bedrijfsarts zorgt ervoor dat deze fases op tijd gestart worden. Maar als je het gevoel hebt dat er iets vergeten zou worden, kun je dat natuurlijk ook zelf aankaarten bij je bedrijfsarts of je werkgever.
Wat moet er gebeuren vanaf de eerste ziektedag?
2 5 Stappen
2.1 Na 6 weken stelt de bedrijfsarts de zogenaamde probleemanalyse op (PA).
2.2 Na 8 weken stel jij samen met de werkgever een plan van aanpak op (PvA).
2.3 Na 42 weken meldt de bedrijfsarts (en soms doet jouw werkgever dit) jouw ziekmelding bij het UWV.
2.4 Na 1 jaar vindt het eerstejaars evaluatiegesprek (voortgangsgesprek) plaats.
2.5 Na 90 weken vindt de eindevaluatie plaats en wordt als het nodig is een WIA-uitkering aangevraagd.
3 Spoedcontrole
Je wordt normaal gesproken als zieke werknemer binnen enkele weken uitgenodigd op gesprek bij de Bedrijfsarts. Heel soms word je al na enkele dagen opgeroepen, dat heet dan een spoedspreekuur. Dit is eigenlijk alleen nodig als de werkgever dit expliciet aan de bedrijfsarts vraagt omdat hij de ziekmelding niet helemaal vertrouwt. Als de werkgever denkt dat jij je onterecht hebt ziekgemeld, dan kan hij zelf een controle uitvoeren op een tijdstip dat jullie vooraf hebben afgesproken. Maar hij is geen arts en kan natuurlijk geen diagnose stellen. Hij mag in verband met privacy eigenlijk ook vrijwel geen vragen stellen.
Een voorbeeld van een controle van de werkgever is bijvoorbeeld als jij in je arbeidscontract hebt staan dat je tijdens ziekte aanwezig moet zijn op je woonadres (of een ander verzorgadres moet doorgeven). Er zijn werkgevers die dit controleren, maar dit is wel een uitzondering. Want je kunt je voorstellen dat een dergelijk gebrek aan vertrouwen een terugkeer naar je werkplek niet vergemakkelijkt.
Dat is de reden dat een uitnodiging voor een spoedspreekuur door een bedrijfsarts wordt uitgevoerd. De bedrijfsarts controleert dan de ziekmelding en de diagnose van de huisarts of de specialist.
Op dit moment vinden in verband met de corona beperkingen geen lijfelijke controle afspraken met de bedrijfsartsen plaats. Alle gesprekken vinden telefonisch plaats.
Wat kun je verwachten van je bedrijfsarts?
De bedrijfsarts zal samen met jou op tijd alle papieren invullen die volgens de wet nodig zijn. In mijn stappenplan hierboven heb ik dit al aangegeven. Concreet betekent dit dus dat de bedrijfsarts zowel de Probleemanalyse moet opstellen, de voortgangcontroles en de beoordeling voor de WIA aanvraag.
4 Probleemanalyse
De bedrijfsarts moet eerst een Probleemanalyse opstellen, dus een soort bevestiging van de diagnose. De bedrijfsarts beschrijft welke beperkingen jij hebt en wat de concrete gevolgen hiervan zijn voor jouw mogelijkheden om weer te gaan werken. Waar moet je hierbij aan denken?
4.1 De bedrijfsarts zal moeten inschatten hoelang het herstel ongeveer zal duren en op welke manier hij wil dat jij gaat re-integreren. Hij kan ook een opbouw van het aantal uren opgeven, waaraan zowel jij als je werkgever je dan moet houden.
4.2 Hij adviseert ook in algemene termen aan welke beperkingen jij lijdt en waarmee de werkgever rekening moet houden. Hij kan dus zowel maatregelen voorstellen waaraan de werkgever zich moet houden of zelfs een behandelingstraject zodat jij zo spoedig mogelijk zult herstellen.
4.3 De bedrijfsarts zal ook oordelen of jij al direct kunt re-integreren in je eigen werk (maar bijvoorbeeld met een rustige opbouw in uren), of dat je eerst beter ander passend werk moet uitvoeren.
4.4 Hij zal concreet adviseren wanneer je zult beginnen met de opbouw van de uren en hoe je de uren zult opbouwen.
4.5 Arbeidsconflict is geen ziekte
Hij beoordeelt bijvoorbeeld ook of je arbeidsongeschikt bent als gevolg van ziekte of een arbeidsconflict. Als er namelijk sprake zou zijn van “alleen maar” een arbeidsconflict, dan ben je strikt genomen namelijk niet echt ziek. In dat geval is het voor spoedig herstel van groot belang dat je zo spoedig mogelijk gaat re-integreren. Ervaring leert namelijk hoe langer je thuis zit als gevolg van een arbeidsconflict, hoe moeizamer een succesvolle re-integratie zal zijn. Dit wordt ook wel situatief arbeidsongeschikt genoemd.
Als er geen arbeidsconflict speelt (of niet alleen maar), dan ben je in principe wel “gewoon” ziek.
Heb ik ondertussen dan ook nog contact met mijn werkgever?
5 Evaluatie of voortgangsgesprek
Ja, je hebt los van de afspraken met de bedrijfsarts ook nog contact met je werkgever. Sommige werkgevers houden intensief contact en bellen 2x per week om te vragen hoe het met je gaat. Anderen doen dat wat minder. In ieder geval iedere 6 weken bespreek je met je werkgever hoe jullie vinden dat de re-integratie loopt. Dat heet een evaluatie of voortgangsgesprek. Je werkgever legt dit op papier vast in de zogenaamde (eerstejaars) evaluatie. Als bepaalde doelstellingen van de bedrijfsarts niet gehaald worden, dan wordt dit ook vastgelegd en ook de reden waarom. Zodat duidelijk vastgelegd is of de vertraging te wijten is aan je werkgever of aan jou en of (een van) jullie dit misschien hadden kunnen voorkomen.
6 Plan van Aanpak
De bedrijfsarts stelt een Probleemanalyse op en je werkgever en jij gebruiken dit samen als een basis om een Plan van Aanpak op stellen. Hierin staat eigenlijk welke beperkingen jij ondervindt en hoe het beste een spoedige en succesvolle re-integratie kan plaatsvinden. De afspraken hierover werken jullie uit in een schriftelijk formulier (het Plan van Aanpak dus) dat jullie allebei moeten ondertekenen. Het is dus van groot belang dat je goed nadenkt of jij het er wel mee eens bent wat er is vastgelegd. Want jij bent verplicht om je aan de gemaakte afspraken te houden. Wees beiden kritisch wat er staat en wat je ondertekent.
Ik schreef hierboven al dat je in ieder geval 1 x per 6 weken een voortgangsgesprek hebt met je werkgever. Het kan zijn dat de re-integratie beter en sneller gaat dan jullie in eerste instantie hadden gedacht. Misschien valt het allemaal wat tegen of zijn er andere complicaties bij gekomen. Als het nodig is, dan moet het Plan van Aanpak aangepast worden. Ook als er nieuwe afspraken gemaakt worden tijdens een van de voortgangsgesprekken, dan moet je dit allemaal bevestigen in de (eindejaars)evaluatie. Dan staat vast dat alles is besproken.
Als je dit niet zou meewerken aan je Plan van Aanpak, dan mag je werkgever je loon helemaal stopzetten. Daarover kun je meer lezen in dit artikel over de loonsanctie tijdens ziekte.
7 42e-weeksmelding
Dit is iets wat de werkgever moet doen. Als jij al ruim 9 maanden ziek bent, dan moet je werkgever uiterlijk de eerste werkdag na de 42e ziekteweek bij het UWV melding maken van jouw langdurige ziekte. Alleen als je ondertussen weer volledig gere-integreerd bent, dan hoeft je werkgever dit niet te doen. Dat betekent dus dat als je nog helemaal of gedeeltelijk ziekgemeld bent, maar ook als je al bijna helemaal gere-integreerd bent, je werkgever je toch langdurig ziek moet melden bij het UWV. Dit verandert echter niets aan de re-integratie afspraken die jij en je werkgever hebben gemaakt, dat loopt gewoon op dezelfde manier door. Jij krijgt een kopie van deze melding van je werkgever, bewaar alles goed. Want als je na 2 jaar nog steeds ziek zou zijn, dan heb je dit nodig voor je WIA aanvraag.
8 Invullen (eerstejaars)evaluatie
Als je na een jaar nog niet volledig aan het werk bent, moet je samen met je werkgever het Plan van aanpak opnieuw beoordelen. Het kan soms ook nodig zijn het Plan van aanpak aan te passen.
Dit moment is ook op een ander gebied een kantelpunt. Als je na 1 jaar nog niet volledig aan het werk bent, dan moet je werkgever uiterlijk op dit moment intensief buiten zijn eigen muren naar passend werk gaan zoeken voor jou om te re-integreren. Dit heet ook wel re-integratie 2e spoor. Je werkgever moet los hiervan ook nog gewoon kijken of er andere mogelijkheden – al dan niet met kleine aanpassingen – binnen je oude werkplek mogelijk zijn (re-integratie 1e spoor). Ik heb nog veel meer informatie hierover gegeven in dit artikel over re-integratie tweede spoor.
9 Invullen actueel oordeel bedrijfsarts
Als jij ruim 1,5 jaar ziek bent, dan kun je een WIA-uitkering gaan aanvragen. Hiervoor heb je een actueel oordeel van de bedrijfsarts nodig. In dit actueel oordeel beschrijft de bedrijfsarts de gezondheidssituatie van jou als werknemer op dat moment. Let er bovendien op dat je dit op tijd doet, minimaal 11 weken voordat je 104 weken ziek bent. Als je dit namelijk te laat zou aanvragen, dan mag je werkgever je loon helemaal stopzetten. Daarover kun je meer lezen in dit artikel over de loonsanctie tijdens ziekte.
10 Eindevaluatie
Samen met je werkgever moet de eindevaluatie worden ingevuld. Hierin staat precies hoe het op dat moment staat met je re-integratie. Het UWV heeft voor de WIA aanvraag alle formulieren nodig die jij met je werkgever en de bedrijfsarts hebt ingevuld, dus ook het plan van aanpak en de eerdere evaluaties. Hiermee kan het UWV beoordelen hoe jullie je hebben ingezet om te re-integreren vanaf het eerste moment van ziekmelding. Indien het UWV van oordeel is dat de werkgever of jij als werknemer niet volledig aan zijn re-integratie plicht hebben voldaan, kunnen ze een sanctie opleggen, zoals de doorbetaling van het loon tijdens het derde ziektejaar.
Als je je afvraagt of je tijdens je ziekte eigenlijk wel op vakantie mag en of je dit vakantiedagen kost, lees dan hierover meer in dit artikel.
Mocht je meer willen weten over je recht op een transitievergoeding als je na 2 jaar ziekte ontslagen zou worden, druk dan op deze link.
Als je geïnteresseerd bent in mijn artikelen, houd dan de kennisbank op mijn website in de gaten of volg mij op LinkedIn of Facebook.
Op dit artikel is de volgende disclaimer van toepassing.
