Er ontbreekt nog een belangrijk artikel aan mijn reeks over de zieke werknemer. En dat gaat over het verschil tussen de second opinion en het deskundigenoordeel.
Rechten en plichten zieke werknemer
Heel veel vragen over de zieke werknemer heb ik al beantwoord. Een artikel gaat bijvoorbeeld over de rechten en plichten van de zieke werknemer. Dit artikel is misschien handig als geheugensteun: https://lumenadvocaatmediator.nl/zieke-werknemer/
Re-integratie 1e en 2e spoor
Ik heb ook een artikel geschreven over re-integratie eerste en tweede spoor, wat meestal gaat spelen als iemand al een jaar ziek is: https://lumenadvocaatmediator.nl/tweede-spoor/
Second opinion en deskundigenoordeel
Er is dus nog een onderwerp wat ik nog wilde schrijven in deze reeks. En dat gaat over het verschil tussen de second opinion en het deskundigenoordeel.
Voorbeelden
Wat kun je doen als de bedrijfsarts een advies geeft waar jij het helemaal niet mee eens bent? Als hij bijvoorbeeld vindt dat jij als werknemer direct kunt re-integreren, terwijl jij eerst wil dat het arbeidsconflict moet worden opgelost door mediation: https://lumenadvocaatmediator.nl/arbeidsmediation/
Of de bedrijfsarts maakt een opbouwschema, terwijl jij denkt dat je nog veel te ziek bent om te gaan re-integreren.
Soms zijn adviezen van de bedrijfsarts bovendien niet eens fout, maar gewoon onduidelijk. Hiervan kan sprake zijn, als de bedrijfsarts gezegd heeft dat je de eerste weken thuis je uren kunt opbouwen, maar dit niet expliciet in zijn verslag heeft opgeschreven. Dan is de kans heel groot dat de werkgever je gewoon op kantoor verwacht. Kun je dan de bedrijfsarts vragen om toe te lichten wat hij heeft bedoeld?
Soms schrijven bedrijfsartsen dat het conflict moet worden besproken met een derde erbij, waarna de re-integratie gestart kan worden. Ook dit is onduidelijk advies. Moet de werknemer dan al re-integreren na 1 gesprek, zelfs als er geen oplossing is bereikt?
Als een bedrijfsarts adviseert om een gesprek met een derde erbij aan te gaan, is het dan voldoende als de werkgever het gesprek wil voeren met jouw manager? Of mag een HR-medewerker dit gesprek voeren met de leidinggevende en de zieke werknemer? Mag je als werknemer zulke gesprekken weigeren, tenzij een geregistreerd en gespecialiseerd arbeidsrechtmediator dit gesprek leidt? En als er al een geregistreerd mediator geadviseerd wordt, moet jij dan de door de werkgever voorgedragen mediator accepteren, of mag je zelf een andere onafhankelijke (MfN) mediator zoeken?
Wanneer inzetten?
In deze gevallen kan het zinvol zijn om een second opinion of deskundigenoordeel aan te vragen. Dit zijn echter twee verschillende maatregelen. En ik merk in mijn praktijk niet alleen dat de mogelijkheid om een second opinion aan te vragen veel minder wordt gebruikt dan een deskundigenoordeel. Maar ook dat mensen de termen deskundigenoordeel en second opinion willekeurig door elkaar husselen. Het is dus tijd om hierover uitleg te geven.
Om helemaal vooraan te beginnen met de droge basis:
Onafhankelijk
Om maar met een open deur te starten: de werkgever is volgens de wet verplicht om samen te werken met een bedrijfsarts. Dit kan een bedrijfsarts zijn die aansloten is bij een arbodienst, maar ook een zelfstandig gevestigde bedrijfsarts. De werkgever betaalt wel de Arbodienst, maar toch is deze echt onafhankelijk. Daarop mag je dus vertrouwen.
Arboarts of bedrijfsarts?
Veel mensen gebruiken de term Arboarts en bedrijfsarts lukraak door elkaar. Maar er is wel degelijk een verschil. De bedrijfsarts is namelijk een deskundige op het gebied van arbeid en gezondheid. Terwijl de Arboarts een basisarts is met minder bevoegdheden dan de bedrijfsarts. Onder de verslagen moet duidelijk staan of jij te maken hebt met een Arboarts of een bedrijfsarts, al dan niet in opleiding.
Second opinion
Hieronder ga ik uitleggen wat het verschil is en wanneer jullie beide mogelijkheden kunnen gebruiken. Daarbij start ik met de second opinion.
Een second opinion vraag je aan bij de bedrijfsarts zelf. En alleen een externe bedrijfsarts kan een second opinion uitvoeren. Het deskundigenoordeel vraag je bij het UWV aan en wordt gegeven door een verzekeringsarts of arbeidsdeskundige.
De bedrijfsarts geeft een advies hoe zowel jij als werknemer, als jouw werkgever de ziekmelding moeten aanpakken. Je hoort dan een duidelijk advies te krijgen, waaraan zowel jij als werknemer als je werkgever zich moeten houden. Zoals ik hierboven al heb aangestipt, zijn de adviezen soms echter niet zo duidelijk en kan er gemakkelijk een geschilpunt over ontstaan.
Voorbeelden
Wanneer gaat het nog vaker mis? Ik zie bijvoorbeeld regelmatig adviezen waarin de bedrijfsarts “ter overweging” geeft iets te doen, maar is dat hetzelfde als een hard en verplicht advies? Of kun je het gewoon straffeloos negeren?
En als de bedrijfsarts adviseert om contact met elkaar te houden, zijn dat maandelijkse koffiemomenten? Of kun je een werknemer verplichten om 2x per week op kantoor langs te komen?
Ik zie regelmatig dat een bedrijfsarts het niet nodig vindt om het advies van jouw eigen specialist op te vragen en zijn eigen – afwijkende – koers gaat varen. En misschien betwijfel jij of jij überhaupt wel in staat bent om deze gesprekken te voeren, of ben je misschien nog te ziek? Wellicht heeft je psycholoog juist geadviseerd om 3 maanden rust te houden en je helemaal te focussen op de behandeling. En wil de bedrijfsarts dat je al gaat re-integreren.
En wat kun je doen als je passende werkzaamheden moet doen, terwijl jij denkt dat je dit lichamelijk of geestelijk gezien helemaal niet kunt?
Of stelt de bedrijfsarts voor dat je gaat re-integreren maar is het opbouwschema veel te zwaar voor je waardoor je weer uitvalt. Of is het opbouwschema helemaal niet duidelijk en leg jij het als werknemer heel anders uit dan je werkgever.
Kortom, jij bent het als werknemer niet eens met het advies van de bedrijfsarts. Wat kun je dan het beste doen?
Second Opinion
Als jij als werknemer het niet eens bent met het (medische) advies van de bedrijfsarts, dan kun je een second opinion aanvragen. Het gaat dan over je ziekte zelf, kortom het gaat over de gezondheid van jou als werknemer. Samengevat betreft het adviezen in het kader van de verzuimbegeleiding bij ziekte, een uitgevoerd arbeidsgezondheidskundig onderzoek of het arbeidsomstandighedenspreekuur.
Denk hierbij aan een in jouw ogen foutieve diagnose (bijvoorbeeld: er is sprake van een arbeidsconflict en dus geen ziekte), aanpak van re-integratie, urenopbouw, mate van arbeidsongeschiktheid, welke beperkingen lijd je onder en zelfs dubieuze juridische adviezen die soms gegeven worden (teken maar een vaststellingsovereenkomst, dan ben je overal vanaf).
Doel
Een second opinion is een laagdrempelige en snelle manier om de kwaliteit te verhogen en jou als werknemer meer zekerheid te geven over de juistheid van het advies. Het advies van de bedrijfsarts wordt hierdoor toetsbaar. Bovendien is het al heel gebruikelijk om bij een arts een second opinion aan te vragen over een diagnose, dat geldt dus ook voor een bedrijfsarts.
Wie?
Het grootste verschil tussen een second opinion en een deskundigenoordeel is dat alleen de werknemer een second opinion kan aanvragen. Je werkgever heeft deze mogelijkheid niet.
Kosten
Het kost je als werknemer niets om een second opinion aan te vragen. Je werkgever betaalt deze kosten volledig. Mocht je een second opinion aanvragen, dan hoef je hiervan geen melding te maken bij je werkgever, maar het mag uiteraard wel. De bedrijfsarts mag hierover evenmin informatie verschaffen, dus als je wilt kun je deze weg helemaal anoniem bewandelen. Ook de facturering aan je werkgever gebeurt anoniem. Er worden geen persoonsgegevens vermeld van de werknemer die een second opinion heeft aangevraagd.
Bij wie vraag je het aan?
Je vraagt het aan bij de bedrijfsarts zelf. Je kunt hierbij denken aan een van de talloze voorbeelden die ik heb genoemd, maar misschien heb jij wel een heel andere situatie.
De bedrijfsarts is verplicht om je second opinion verzoek in behandeling te nemen. Alleen bij zwaarwegende argumenten mag hij dit weigeren. Als jouw verzoek wordt ingewilligd, dan krijg jij een onafhankelijke bedrijfsarts.
Zwaarwegende weigeringsgronden
Wanneer mag de bedrijfsarts jouw verzoek om een second opinion eigenlijk weigeren?
Shoppen
Je kunt hierbij denken aan de situatie dat jij al eerder een second opinion verzoek hebt gedaan en exact dezelfde vraag nogmaals wilt stellen aan weer een nieuwe second opinion arts omdat je bij de eerste second opinion arts niet het door jou gewenste antwoord hebt gekregen. Dan ben je als het ware aan het shoppen en dat mag geweigerd worden.
Vertraging
Het mag evenmin alleen strategisch worden gebruikt om de verzuimbegeleiding te frustreren of vertragen.
Ander conflict
Indien je het niet eens bent met een standpunt van je werkgever over iets anders dan je gezondheid. Dus als je een conflict hebt over bijvoorbeeld vakantiedagen, ouderschapsverlof, overuren of loon dan ben je bij de bedrijfsarts aan het verkeerde adres.
Klacht
Ook wanneer je vindt dat de bedrijfsarts op een onjuiste manier met jou is omgegaan, kun je geen second opinion aanvragen. Je zult dan een klacht kunnen indienen.
Aanstellingskeuring
Mocht jij afgekeurd zijn voor een functie (de zogenaamde aanstellingskeuring), dan kun je hiertegen evenmin een second opinion aanvragen.
Verduidelijken
Als je vraag voor de bedrijfsarts onduidelijk zou zijn, dan zal hij een nadere toelichting kunnen vragen. Als jouw antwoord nog steeds onduidelijk is en hij dus simpelweg niet weet wat je vraag is, dan kan hij je verzoek eveneens weigeren.
Deskundigen oordeel aanvragen
Indien je vragen aan de second opinion arts wilt stellen, waarvoor je een deskundigen oordeel hoort aan te vragen, dan zal hij je verzoek ook moeten weigeren. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan vragen over jouw re-integratie inspanningen of die van je werkgever. Of dat een functie al dan niet passend is. Een deskundigen oordeel moet bijvoorbeeld ook overgelegd worden in een procedure bij een loonstop, dan kun je niet volstaan met een second opinion. Hierop ga ik dadelijk nog iets dieper in, bij de uitleg over het deskundigen oordeel.
Motivering afwijzing
Indien de bedrijfsarts het verzoek weigert, dan moet hij zijn argumenten schriftelijk aan jou als werknemer motiveren. Als jij vervolgens van mening bent dat de bedrijfsarts het verzoek op oneigenlijke gronden heeft geweigerd, dan kun je zelfs een klacht indienen bij de Arbodienst of bedrijfsarts. Iedere bedrijfsarts, arboarts of Arbodienst heeft een klachtenprocedure, die staan meestal op hun website.
Keuze
In mijn praktijk zie ik heel vaak dat een werknemer een lijst krijgt met namen van externe second opinion artsen en hun specialisaties, waaruit de werknemer dan zelf een keuze mag maken. Het moet gaan om een externe bedrijfsarts, die dus niet werkzaam is bij dezelfde Arbodienst als de eerste bedrijfsarts.
Rekening
Je hebt echter geen absoluut keuzerecht, dus als jouw Arbodienst eist dat jij de second opinion laat uitvoeren door een specifieke gecontracteerde externe bedrijfsarts, dan kun je hiertegen eigenlijk geen bezwaar maken. De enige keuze die je dan nog hebt als je toch zelf wilt kiezen voor een andere second opinion arts, is dat jij de kosten hiervoor voor jouw rekening neemt.
Termijn
Je kunt hier trouwens niet oneindig mee wachten, want uiterlijk binnen 6 weken na het bezoek moet je een second opinion hebben aangevraagd.
Risico
Let er wel op dat als jij een second opinion vraagt, het eerdere advies van de bedrijfsarts waarmee je het niet eens bent, ondertussen wel gewoon blijft gelden! Dat kan voor veel problemen zorgen, want hoe kun je het advies volgen, terwijl jij denkt dat het onjuist is? Toch is dat exact wat je verplicht bent te doen.
Mijn simpele advies is: overleg altijd met je werkgever. Ga niet eigenmachtig je eigen koers varen, want dat vergroot alleen je probleem. Kun je echt niets afspreken voor de tussentijd, overleg dan met een arbeidsrecht advocaat of jurist. Maar blijf ondertussen wel voldoen aan de re-integratie afspraken die je al gemaakt hebt met de eerste bedrijfsarts en je werkgever. Want anders riskeer je dat je werkgever je loon opschort of zelfs stopzet: https://lumenadvocaatmediator.nl/loon-opschorten-stopzetten/
Goedkeuring
Het oordeel van de second opinion arts, zal hij eerst aan jou als werknemer toesturen. Pas indien jij hiervoor goedkeuring geeft, zal hij dit doorsturen aan de eerste bedrijfsarts.
Niet bindend advies
Het advies van de second opinion arts is echter niet bindend. De eerste bedrijfsarts oordeelt zelf wat hij hiermee doet en of hij zijn oorspronkelijke advies helemaal, niet of gedeeltelijk aanpast.
Hij moet dit echter wel duidelijk motiveren.
Kan ik bij de second opinion arts blijven?
De eerste bedrijfsarts blijft in principe de verzuimbegeleiding uitvoeren. Stel dat jij het vertrouwen in de eerste bedrijfsarts hebt verloren, dan kun je wel aan hem vragen of je in het vervolg de afspraken bij de second opinion arts kunt voortzetten. De oorspronkelijke bedrijfsarts hoeft hiermee niet in te stemmen, maar hij zal wel over jouw verzoek moeten nadenken.
Deskundigenoordeel
Een deskundigen oordeel verschilt essentieel van een second opinion. Een second opinion is dan ook zeker geen vervanger van het deskundigenoordeel.
Voor welke vragen kun je een deskundigen oordeel vragen?
Indien jij bijvoorbeeld een andere mening hebt dan je werkgever of er passend werk is, dan kun je hiervoor een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV. Indien het re-integratieproces vertraagd is tijdens de eerste 2 ziektejaren, kun je ook een deskundigen oordeel aanvragen.
Je kunt de volgende vier soorten deskundigenoordelen vragen over:
- het al dan niet bestaan van arbeidsongeschiktheid voor het eigen werk;
- het al dan niet nakomen van re-integratieverplichtingen door de werknemer
- het al dan niet nakomen van re-integratie-inspanningen door de werkgever
- het aanwezig zijn van passende arbeid bij de werkgever;
Per deskundigenoordeel kun je trouwens slechts 1 vraag stellen. Het heeft geen zin om toch alle 4 verschillende vragen te stellen, want je krijgt maar op 1 vraag antwoord. Wil je meerdere vragen stellen, dan zul je meerdere deskundigenonderzoeken moeten doen (en per onderzoek dus moeten betalen).
Formulier downloaden
Je moet een deskundigen oordeel bij het UWV zelf aanvragen. Je kunt hiervoor het aanvraagformulier digitaal downloaden en invullen op de site van het UWV: https://www.uwv.nl/particulieren/ziek/ziek-met-werkgever/re-integreren-tijdens-ziekte/detail/deskundigenoordeel
Vreemd genoeg moet je het formulier vervolgens nog wel printen, ondertekenen en dan per gewone post aan het UWV sturen…
Kosten
Het grote verschil tussen het deskundigenoordeel en de second opinion zijn de kosten. Het kost je als werknemer € 100 om een deskundigen oordeel aan te vragen. Terwijl je werkgever zelfs € 400 moet betalen. Alleen diegene die het aanvraagt, hoeft het trouwens te betalen.
Verplicht deskundigen oordeel
Voor een aantal procedures moet je deskundigen oordeel overleggen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan een loonvorderingsprocedure. Stel dat je werkgever het loon heeft stopgezet omdat hij vindt dat je niet aan je re-integratieplicht hebt voldaan: https://lumenadvocaatmediator.nl/loon-opschorten-stopzetten/. Of omdat jij herhaaldelijk niet op de afspraak bij de bedrijfsarts bent verschenen. Dan moet jij een deskundigen oordeel overleggen. Als je dat niet doet, dan zal je vordering in principe direct afgewezen worden.
Kortom, een second opinion of een deskundigenonderzoek zijn 2 totaal verschillende instrumenten. Let er dus goed op dat je het juiste instrument gebruikt.
Mocht je toch twijfelen over de juiste aanpak? Neem dan vooral een gespecialiseerde arbeidsrechtadvocaat in de arm die je hierin stap voor stap kan adviseren en begeleiden. Wacht hiermee s.v.p. niet totdat de samenwerking helemaal geëscaleerd is.
Op dit artikel is de volgende disclaimer van toepassing.
