Ik behandel echter geen scheidingen meer, alleen maar arbeidszaken. Deze uitgebreide uitleg over pensioen na scheiding staat hier alleen nog om jullie informatie te geven. En hopelijk te helpen. Maar bel of mail mij s.v.p. niet om te overleggen, vragen te stellen, een alimentatieberekening op te stellen etc. Want ik kan je hierbij niet verder helpen. Neem daarvoor contact op met een familierechtadvocaat of mediator bij jou in de buurt.
Pensioen was vroeger een ver van mijn bed show voor veel mensen. Voornamelijk omdat het eigenlijk een hele droge stof betreft. Het belang van een goede oudedagvoorziening wordt steeds groter. Als je gaat scheiden, dan moet dit goed geregeld worden. Hoe zit dat nu eigenlijk?
Er zijn 2 soorten pensioen:
Partnerpensioen en ouderdomspensioen.
Als je gaat scheiden, dan heb jij recht op het wettelijke deel van het pensioen van je voormalig partner. En visa versa. Dus de man heeft recht op het wettelijke deel wat de vrouw heeft opgebouwd en de vrouw op het wettelijke deel van de man. Maar om mijn artikel een beetje leesbaar te houden, beschrijf ik hieronder alleen jouw situatie, dan kun je het zelf ook toepassen op de situatie voor je ex-partner.
Als je niets regelt, dan gelden dus de wettelijke regels. Maar je kunt voor of tijdens de scheiding natuurlijk ook ervoor kiezen om andere afspraken te maken, in huwelijkse voorwaarden bijvoorbeeld.
Indien ik hieronder schrijf over scheiding, dan bedoel ik niet alleen het einde na het huwelijk in gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden, maar ook geregistreerd partnerschap.
Partnerpensioen
Het beste kun je nu direct je pensioenregeling erbij pakken om te kijken wat er voor jou en je ex-partner concreet van toepassing is. Weet je niet meer precies waar jullie pensioen is opgebouwd? Op mijnpensioenoverzicht.nl staat een compleet overzicht.
Opbouwbasis
Mocht jij partnerpensioen hebben opgebouwd op opbouwbasis, dan heeft de ex-partner gewoon recht hierop.
Risicobasis
Als jij partnerpensioen hebt opgebouwd op risicobasis, dan heeft je ex-partner hierop echter geen recht.
Partnerpensioen
In de wet is opgenomen dat het totale partnerpensioen tijdens het huwelijk tot aan de scheiding naar de ex-partner gaat. Je ex-partner krijgt dit als jij met pensioen gaat
Indien je voor het huwelijk al zou hebben samengewoond, dan is het mogelijk dat je ook partnerpensioen hebt opgebouwd tijdens deze periode. Informeer hierover bij de pensioenuitvoerder.
Bijzonder partnerpensioen
Als je gescheiden bent, dan heet partnerpensioen opeens bijzonder partnerpensioen.
Nabestaandenpensioen
Mocht je onverhoopt je pensioen niet halen en eerder komen te overlijden, dan ontvangt jouw ex-partner een nabestaandenpensioen. De gemeente geeft het overlijden automatisch door aan de pensioenuitvoerder. Het nabestaandenpensioen wordt dan aan je ex-partner uitbetaald.
Dit geldt dus alleen wanneer jullie niets hebben geregeld. Je zou dit ook kunnen uitsluiten in bijvoorbeeld huwelijkse voorwaarden of in een geregistreerd partnerschap.
Nieuw huwelijk
Mocht jij opnieuw trouwen, dan heeft je nieuwe partner dus alleen maar recht op het partnerpensioen dat jij hebt opgebouwd na de scheiding. Het eerste deel tot aan de scheiding gaat namelijk naar je ex-partner.
Ouderdomspensioen
Maar dit partnerpensioen is niet alles waarop je ex-partner aanspraak kan maken. Hij heeft namelijk ook recht op de helft van het ouderdomspensioen dat jij hebt opgebouwd tijdens je huwelijk. Dit pensioendeel heet juridisch “verevening”.
Verevening
En hierbij moet je op 2 punten letten. Het eerste punt is dat je kunt kiezen tussen verevening, uitsluiting en conversie. Het tweede punt is dat je de scheiding binnen 2 jaar moet doorgeven aan de pensioenuitvoerder.
Ouderdomspensioen verdelen
Standaard is dat zodra jij je ouderdomspensioen krijgt, je ex-partner zijn deel hiervan krijgt. Als je ex-partner zou overlijden, dan krijg je diens deel er automatisch zelf weer bij. Mocht jij zelf eerder overlijden dan je ex, dan stopt de uitbetaling van het ouderdomspensioen op dat moment helemaal. Je ex-partner krijgt dan alleen het nabestaandenpensioen.
De nadelen hiervan zijn voor de hand liggend. Als we van de gespiegelde situatie uitgaan, namelijk dat jij recht hebt op een deel van het ouderdomspensioen van je ex. Als je ex zou overlijden, krijg je dit niet meer (alleen het nabestaandenpensioen). Het financiële voordeel is dan voor de pensioenuitvoerder.
Een ander nadeel is wanneer het leeftijdsverschil groot is tussen jou en je ex. Stel dat je ex veel jonger is dan jij (bijvoorbeeld 10 jaar jonger), dan krijg jij pas recht op zijn deel van het ouderdomspensioen als je ex (10 jaar later dan jij) met pensioen gaat. Terwijl jij het deel van je ouderdomspensioen al moet afstaan aan je ex als jij met pensioen gaat. Hierdoor ontstaat een financieel gat en dit kan onwenselijk zijn.
Kun je hier dan iets tegen doen?
Jawel, je mag afwijkende afspraken maken. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat het ouderdomspensioen bij jullie beiden (of een van beiden) niet verdeeld zal worden. Ik raad altijd aan om deze afspraken in het echtscheidingsconvenant op te nemen. Dit voorkomt toekomstige problemen tussen jullie beiden en veel pensioenuitvoerders eisen dit ook.
Buitenland
Een aandachtspuntje is als je pensioenrechten zou hebben opgebouwd in het buitenland. Want buitenlands pensioen valt niet onder de werking van de Wet verevening pensioenrechten. Dit betekent dat je wel gewoon recht hebt op verdeling. Het verschil is alleen dat de buitenlandse pensioenuitvoerder geen verplichting heeft om mee te werken aan verdeling. Als ze niet zouden willen verdelen, dan moet je zelf de verdeling uitvoeren.
Conversie
Een andere afwijking waarvoor je kunt kiezen is de zogenaamde conversie.
Dit houdt in dat het deel van het ouderdomspensioen en het bijzonder partnerpensioen samen op een hoop wordt gegooid. Dit wordt omgezet in 1 pensioenaanspraak. Ik ga nu weer uit van het voorbeeld hierboven, met jouw 10 jaar jongere ex. Het voordeel van conversie is dat jij hierbij zelf kunt bepalen wanneer je wilt dat jouw pensioenaanspraak op zijn pensioen start. Dat kan dus het moment zijn dat jij met pensioen gaat of 10 jaar later (of welk moment jij wilt).
Nadeel
Maar ieder voordeel heeft een nadeel, ook hier. Want stel dat je ex komt te overlijden en hij heeft recht op een deel van jouw pensioen, dan krijg je zijn deel van het ouderschapspensioen niet terug (zoals bij verevening). Je krijgt alleen de waarde van de berekende conversie (geconverteerde pensioenaanspraak) en niet meer.
Meld een scheiding binnen twee jaar
Een ander aandachtspunt is de melding. Wanneer je namelijk binnen twee jaar na de scheiding hiervan mededeling doet aan jouw pensioenuitvoerder, dan moet jouw pensioenuitvoerder het pensioendeel rechtstreeks aan jouw ex-partner uitbetalen. Jij hoeft je hiermee dus niet meer te bemoeien. Als je dit niet op tijd zou doorgeven, dan zul je het hele pensioen t.z.t. op jouw rekening gestort krijgen en moet je zelf berekenen op welk aandeel je ex recht heeft. En dit vervolgens maandelijks moeten betalen. Die berekening is nogal lastig, dus weer een reden om het tijdig door te geven.
Daarvoor kun je de volgende link gebruiken Mededelingsformulier in verband met de verdeling van ouderdomspensioen bij scheiding.
Zelf aan ex-partner uitbetalen
Als je zelf aan jouw ex-partner een deel van jouw pensioen uitbetaalt, trek dan de uitbetaalde bedragen af van jouw inkomstenbelasting. En als jij pensioen ontvangt van jouw ex-partner? Dan moet jij dit opgeven bij jouw IB aangifte.
Nabestaandenpensioen bij samenwonen
De uitleg hierboven voor pensioen na scheiding, geldt voor gehuwde partners of geregistreerde partners. Maar soms hebben samenwonende partners ook recht op bijzonder nabestaandenpensioen na het verbreken van jullie relatie. Dat hangt namelijk af van de afspraken die jullie hebben gemaakt in jullie samenlevingscontract. Als dit het geval is, dan moet je bij een scheiding ook afspraken maken over de verdeling hiervan.
Misschien ten overvloede. Maar nu is de hoofdregel nog verevening, maar er ligt een wetsvoorstel waarin conversie standaard wordt (zie hiervoor het wetsvoorstel Wet pensioenverdeling bij scheiding 2021 (WPS 2021)).
Op dit artikel is de volgende disclaimer van toepassing.
Ik behandel echter geen scheidingen meer, alleen maar arbeidszaken. Deze uitgebreide uitleg staat hier alleen nog om jullie informatie te geven. En hopelijk te helpen. Maar bel of mail mij s.v.p. niet om te overleggen, vragen te stellen, een alimentatieberekening op te stellen etc. Want ik kan je hierbij niet verder helpen. Neem daarvoor contact op met een familierechtadvocaat of mediator bij jou in de buurt.
